پاسخ به سوالات والدین (۵) با حسادت فرزندم به خواهر تازه متولدش چه کنم؟
در بخش مشاوره وب سایت شهروند فردا، والدین و مربیان می توانند مشکلات و دغدغه های تربیتی خود را مطرح نموده و پاسخ آن را از رواشناسان و مشاورین شهروند فردا دریافت نمایند.
با سلام
من و همسرم یك پسر ۴ ساله داریم كه از دو ماه قبل كه فرزند جدیدمان به دنیا آمده رفتارهایش تغییر كرده است. اعتراض می كند، حسادت می كند، فكر می كند بین او و نوزادمان تبعیض قائل می شویم. گاهی اوقات هم متوجه می شویم كه سعی در آزار دادن خواهرش دارد. نمی دانیم دقیقاً برای رفع این حسادت ها و سازگار كردن فرزندمان چه كنیم. لطفاً راهنمایی كنید.
سلام والد گرامی
والدینی كه داری فرزند دوم می شوند پس از مدتی متوجه می شوند كه فرزند اول به نوزاد حسادت می كند و به روش های مختلف ناراحتی اش را از آمدن او ابراز می كند. این یك مسئله طبیعی است، به این دلیل كه فرزند اول از محور توجه بودن بیرون آمده و حالا قرار است توجه والدین بین دو نفر تقسیم شود. در واقع وی قلمرو پادشاهی اش را در خطر می بیند و به هر قیمتی سعی در حفظ و نگهداری آن دارد. در این چالش به اقدامتی جهت سازگاركردن فرزند اول با نوزاد جدید اشاره خواهیم كرد.
۱. به فرزند اول مسئولیت بدهید و او را كوچك نشمارید
با ورود فرزند جدید، به فرزند اول خود مسئولیت فرزند كوچك تر (البته در حد معقول و جزئی و متناسب با سن) را بدهید. مثلاً نظر خواستن از او برای این كه در میهمانی چه لباسی بر تن نوزاد كنید یا كمك در تهیه شیر خشك، خوابانیدن، بازی و سرگرم كردن نوزاد.
۲. از اشتباهات جزئی چشم پوشی كنید
اگر فرزند بزرگتر عمداً یا سهواً باعث آزار نوازد شد، به خاطر داشته باشید كه كتك زدن یا دعوا و بحث با او فقط باعث ازدیاد حسادتش می شود. مثلاً اگر كودك بزرگ تر دستش به چشم نوزاد خورد و او گریه كرد؛ شما می توانید در حال بغل كردن نوزاد به كودك بزرگ تر بگویید حتماً حواست پرت شد، درسته؟ حالا بیا كمك كن ببینیم به چشمش آسیبی رسیده یا نه . وقتی كودك ببیند كه شما او را از خود نمی رانید و با او منطقی هستید احساس بهتری پیدا خواهد كرد و حسادتش كاهش خواهد یافت.
۳. به هیچ وجه از تنبیه بدنی استفاده نكنید
تنبیه بدنی در اكثر موارد نتیجه عكس دارد و حتی اگر نتیجه دهد موقتی است و خاطره بدی را هم در ذهن كودك ایجاد می كند كه گاهی سبب تنفر و انتقام از والدین می شود. مخصوصاً زمانی كه فرزند اول قبلا اصلاً تنبیه نمی شده یا موارد آن بسیار كم بوده. به جای تنبیه بدنی می توان از تشویق كردن یا محروم سازی استفاده كرد.
۴. به او توجه مثبت نشان دهید و در مواقع آرامش اش وی را نادیده نگیرید
در جمع آشنایان و میهمانی ها او را نادیده نگیرید و سعی كنید شرایطی پیش نیاید كه همه در اطراف نوزاد جمع شوند و برای او ابراز احساسات كنند. در جمع از او شكایت نكنید و سعی كنید رفتارهای مثبت اش را برای دیگران بازگو كنید. از اطرافیان بخواهید هنگام ورود شما به مهمانی ها ابتدا برای سلام كردن و در آغوش گرفتن، سمت فرزند اول بیایند و سپس به نوزاد توجه كنند.
۵. كودك را از خود دور نكنید
والدینی كه برای راحتی خود فرزند اولشان را برای مدتی نزد مادربزرگ و پدربزرگ یا هر آشنای دیگری می فرستند، كمكی به رفتار مثبت كودك نمی كنند و فقط رفتار منفی او را افزایش می دهند. خوب است كه شما از كمك نزدیكانتان بهره مند شوید، اما كودكتان حق دارد نزد شما زندگی كند و نباید او را از حقش محروم كنید.
در نهایت این كه:
شرایط جدید فرزندتان را درك كنید و در مواقع مناسب با او همدلی كنید .اقدامات ذكر شده را با آرامش و مهربانی انجام دهید. صبور و پیگیر باشید.