پاسخ به سوالات والدین (۱۴) چگونه فضای خانه ام را برای خانواده و كودكانم مثبت و پر انرژی كنم؟

در بخش مشاوره وب سایت شهروند فردا، والدین و مربیان می توانند مشکلات و دغدغه های تربیتی خود را مطرح نموده و پاسخ آن را از رواشناسان و مشاورین شهروند فردا دریافت نمایند. 

با سلام

من دو پسر ٤ ساله و ٥/٧ ساله دارم. دلم می خواهد تا بزرگسالی با من و پدرشان رابطه خوبی همراه با احترام داشته باشند و كنار هم احساس خوبی داشته باشیم و فضای منزلمان برای همه امن و مثبت باشد و كودكانم با آرامشی بیشتر رشد كنند بدون اینكه لوس شوند. به من بگویید چه كنم؟ 

مادر عزيز سلام 

 امروزه تغییراتی نظیر كار كردن طولانی مدت والدین بیرون از خانه، جدا شدن از الگوی خانواده گسترده، جدا شدن از جامعه، افزایش میزان طلاق، نقش برجسته ی تلویزیون و سایر رسانه ها در زندگی؛ ارتباط والدین و كودكان را دچار مشكلات بسیار كرده است. در نتیجه، نداشتن نقش معنی دار كودك در خانواده و ارتباطات كم با والدین مانع ایجاد حس مسئولیت، خود انضباطی، ایجاد ارزش ها، قضاوت خوب و اعتماد به نفس در كودك می شوند. برای جلوگیری از پیشایند این مسائل كودك نیاز دارد والدین را در جایگاهی ببیند كه می توانند از عهده ی مشكلات برایند و فضای خانه فضایی مثبت است.

در رابطه با سوال و دغدغه شما مادر عزیز، انجام راهکار های زیر را به شما پیشنهاد می کنیم. 

1. با فرزند خویش زمان هایی برای تفریح داشته باشید

فعالیت هایی را پیدا كنید كه برای هر دو طرف لذت بخش باشد چون در نهایت، هدف بهتر شدن ارتباط شما و كودك است. اگر با فرزندتان دوست باشید طرف مشورت و سوال او خواهید شد. اگر رفتاری نا امیدكننده و نه چندان مناسب از كودك دیدید حمایت و عشق خود را از او نگیرید بلكه به او در حل مشكلاتش كمك كنید. این بدین معنا نیست كه پدر یا مادر موقعیت خود را از دست می دهد بلكه در موقعیتی قرار می گیرید كه فرزند خود را به سمت تصمیم گیری صحیح راهنمایی می كنید.

از طرفی، تفریح كردن سبب درك همدیگر نیز می شود زیرا متوجه ضعفها و قدرت ها و شباهت های یكدیگر می شویم. همچنین هدف دیگر تفریح، پرورش كودك است. با اینكار می توانید مهارت های اجتماعی وارتباطی مؤثر، مسئولیت پذیری، خودانضباطی و اعتماد به نفس را از طریق عملی به او آموزش دهید نه با درس دادن.

2. از فرزندتان در انجام كارهای خانه كمك بگیرید.

به كودك اجازه دهید تا جایی كه امكان دارد در كارها به شما كمك كند. بگذارید حس مشاركت در كارهای خانواده را پیدا كند. البته در مورد حفظ علاقه به كارهای خانه در كودكان لجباز نیاز به تشویق های مكرر دارید.

3. مفهوم دوستت دارم را به كودكتان انتقال دهید.

در نقاط مختلف خانه مثلا در تخت او علامت قلب یا دوستت دارم بگذارید. نشان دادن محبت به شكل فیزیكی مانند بغل كردن نیز نوعی ارتباط مثبت با كودك است.

اجازه دهید زمانی كه در مورد دوست داشتن كودك با فرد دیگری صحبت می كنید، وی حرف های شما را بشنود.

یك آلبوم برایش درست كنید . عكس های خاص، كارهای هنری و دیگر اطلاعات راجع به فرزندتان را در آن بگذارید. كارهای هنری فرزندتان را به دیگران نشان دهید. به خاطر داشته باشید كه صدای رفتار بلندتر از كلمات است.

4. قوانین، عادات و ساختار خانواده را حفظكنید

با اینكه خانه باید قانون هایی واضح و روشن داشته باشد ولی نباید فهرستی طولانی از بایدها و نبایدها را شامل شوند. بهتر است عادات هنگام خواب شامل فعالیت های آرامی مانند خواندن داستان یا دعا یا شنیدن یك آهنگ ملایم باشد.

5. آداب و رسومخانوادگی را حفظ كنید

با حفظ این سنت ها فضای خانه مثبت تر می شود. سعی كنید این سنت ها توجه كودكان را جلب كند تا به انجام آنها علاقه مند شوند. مثلا ممكن است در تعطیلات آخر هفته، مهمانی های خانوادگی یا گردش های دسته جمعه برقرار باشد.

6. ارتباط مثبت و مطلوب پدر و مادر

كشمكش های مكرر یا شدید والدین به كودكان آسیب می رساند. برای جلوگیری از این مسائل می توانید فعالیت هایی را كه مورد علاقه مشترك هر دو نفر شماست انتخاب نمایید و زمان تفریح تان را افزایش دهید. زمانیكه شما از فعالیتی لدت می برید مسلما در فرزند شما نیز تأثیر مثبت خواهد گذاشت. در كنار این فعالیت ها سعی كنید راههایی برای سازگاری با كشمكش ها با هم پیدا كنید مثلا وقتی كه احتمال می دهید درباره موضوعی توافق ندارید و فرزندتان نیز حضور دارد، به دلیل احتمال بروز كشمكش از مطرح كردن آن صرف نظر كنید.

در پایان این كه:

در اجرای تمام موارد گفته شده اهتمام و پشتكار داشته باشید. شكیبا باشید و نا امید نشوید. اگر برخی راهكارها برایتان جدید است و انجامش كمی سخت تر، نهراسید و به تغییر مثبت خود نیز فكر كنید. به یاد داشته باشید پدران هم باید در زندگی كودك فعال باشند و خود را از پرورش و تربیت كودك كنار نكشند. پس در این راه با یكدیگر همراهی كنید.